- Σκοπός του νόμου
Στις 26 Μαΐου 2022 ψηφίστηκε ο νόμος 4935/2022 «Κίνητρα ανάπτυξης επιχειρήσεων, μέσω συνεργασιών και εταιρικών μετασχηματισμών και άλλες διατάξεις».
Από τον νέο νόμο επιδιώκεται η παροχή φορολογικών αλλά και επιχειρηματικών κινήτρων με στόχο την προώθηση της μεταξύ τους συνεργασίας και φυσικά την μεγέθυνση τους και την αύξηση της παραγωγικότητας τους με την επίτευξη οικονομιών κλίμακας. Καθώς ως γνωστόν υπάρχει μεγάλος ο αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων κυρίως των μικρών και μεσαίων, που δεν επιβιώνουν στην πάροδο του χρόνου λόγω έλλειψης ανταγωνιστικότητας.
Ο νέος νόμος έρχεται να βοηθήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις παρέχοντας φορολογικά κίνητρα για την ανάπτυξη τους μέσω εταιρικών μετασχηματισμών (συγχωνεύσεις, μετατροπές και διασπάσεις) αλλά και μετασχηματισμών που προβλέπονται σε αντίστοιχους νόμους από το παρελθόν, όπως ο 1297/1972, ο 2166/1993, ο 4601/2019 και ο 4172/2013 που είχαν προβλέψει διάφορες δυνατότητες μετατροπών ή μετασχηματισμών, αλλά δεν είχαν εναρμονιστεί με τα νέα δεδομένα και τις νέες ανάγκες της αγοράς.
- Κίνητρα
Τα κίνητρα του νέου νόμου αφορούν τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις παρέχοντας στις περιπτώσεις μετασχηματισμού απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων το 30% των κερδών, απαλλαγή του εισοδήματος από την υπεραξία μεταβίβασης των παγίων, απαλλαγή από το τέλος χαρτοσήμου καθώς και την μεταφορά ζημιών από τις μετασχηματιζόμενες εταιρείες
Κατά τον μετασχηματισμό της επιχείρησης, παρέχεται στη νέα εταιρεία (δηλαδή σε αυτή που προκύπτει από το μετασχηματισμό) το κίνητρο της απαλλαγής από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%), εφόσον πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) ο συνολικός μέσος κύκλος εργασιών των μετασχηματιζόμενων εταιρειών λαμβάνοντας υπόψη την προηγούμενη τριετία, είναι τουλάχιστον ίσος με ποσοστό 150% του κύκλου εργασιών της εταιρείας με τον μεγαλύτερο μεταξύ των μετασχηματιζόμενων εταιρειών μέσο κύκλο εργασιών της τελευταίας τριετίας, και
β) οι μετασχηματιζόμενες εταιρείες είναι πολύ μικρές, μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), βάσει του ορισμού του άρθρου 2 του Παραρτήματος Ι του Κανονισμού (ΕΚ) 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014,
γ) ο κύκλος εργασιών της νέας εταιρείας, δηλαδή, το άθροισμα του κύκλου εργασιών των τελευταίων εγκεκριμένων και δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων των μετασχηματιζόμενων εταιρειών αφαιρουμένων των μεταξύ τους συναλλαγών, είναι ίσος ή μεγαλύτερος από το ποσό των 375.000 ευρώ, και
δ) η νέα εταιρεία απασχολεί περισσότερους από 9 εργαζόμενους, με πλήρη απασχόληση.
Η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος εφαρμόζεται για έως εννέα (9) φορολογικά έτη, αρχής γενομένης από το επόμενο έτος της ημερομηνίας ολοκλήρωσης του μετασχηματισμού εταιρειών οποιασδήποτε μορφής, ενώ το φορολογικό όφελος δεν μπορεί να υπερβαίνει το συνολικό ποσό των 500.000 ευρώ, σε διάστημα έως εννέα (9) ετών από την ημερομηνία εφαρμογής της απαλλαγής από το φόρο.
- Συνεργασία επιχειρήσεων – Εισφορά ατομικών επιχειρήσεων
Εδώ αξίζει να τονίσουμε ότι υπό προϋποθέσεις απαλλαγή από το φορό εισοδήματος προβλέπεται και σε συνεργασίες επιχειρήσεων καθώς και σε εισφορές ατομικών επιχειρήσεων σε υφιστάμενες ή νέες εταιρείες
«Συνεργασία» έχουμε όταν με σύμβαση αποφασίζουμε την από κοινού προώθηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μεταξύ των συνεργαζόμενων εταιρειών με σκοπό την δημιουργία νέας εταιρείας που δεν μπορεί να διαρκεί λιγότερο από 5 έτη.
Ως «συνεργασία» νοείται η σχέση που συγκεντρώνει αθροιστικά τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Δημιουργία σύμβασης μεταξύ των συνδεδεμένων προσώπων ή εταιρειών με σκοπό την ίδρυση εταιρείας για την επίτευξη του κοινού σκοπού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η σύμβαση
- Σκοπός θα είναι η από κοινού προώθηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων των συνεργαζόμενων προσώπων ή εταιρειών.
- Θα έχει διάρκεια τουλάχιστον πέντε (5) έτη
- Ο συνολικός μέσος κύκλος εργασιών που θα προκύψει σε σχέση με την προηγούμενη τριετία θα είναι τουλάχιστον 150% του κύκλου εργασιών της εταιρείας με τον μεγαλύτερο τζίρο.
Στις περιπτώσεις μετασχηματισμού επιχειρήσεων, η υπεραξία που πιθανόν να προκύψει από την μεταβίβαση των παγίων της νέας εταιρείας σε οποιοδήποτε τρίτο απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος.
Κατά ρητή πρόβλεψη του νέου νόμου, όλα τα παραπάνω ευεργετήματα χρησιμοποιούνται, αποκλειστικά, για τους μετασχηματισμούς που θα προκύψουν με βάση αυτόν το νόμο και δεν επιτρέπεται η ταυτόχρονη χρήση τους για μετασχηματισμούς με άλλους αναπτυξιακούς νόμους, συμπεριλαμβανομένων και των μετασχηματισμών του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Η εφαρμογή επομένως των εν λόγω φορολογικών ρυθμίσεων και πλεονεκτημάτων αποκλείει την εφαρμογή του ν.δ. 1297/1972, του ν. 2166/1993 και του ν. 4172/2013.
Επίσης προβλέπεται ότι στις περιπτώσεις εξαγοράς συμμετοχών σε άλλη εταιρεία, μπορεί υπό προϋποθέσεις να εκπέσει η εταιρεία όλες τις δαπάνες απόκτησης.
Περαιτέρω, προβλέπεται ότι σε περίπτωση εξαγοράς εταιρικών συμμετοχών σε άλλη εταιρεία, επιτρέπεται –υπό προϋποθέσεις – η έκπτωση όλων των δαπανών της αποκτώσας εταιρείας, οι οποίες πραγματοποιούνται για τον σκοπό της απόκτησης εταιρικών συμμετοχών. Οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση των δαπανών δεν απαιτείται να συντρέχουν, εάν η εταιρεία που αποκτά τις συμμετοχές, δεν έχει συμπληρώσει ένα (1) πλήρες έτος από την ίδρυσή της ή δεν έχει άλλη δραστηριότητα εκτός της συμμετοχής.
Τέλος, κάτι πολύ σημαντικό είναι ότι προβλέπεται πλέον η μεταφορά ζημιών από τις μετασχηματιζόμενες επιχειρήσεις στον ισολογισμό της νέας εταιρίας και για τον προηγούμενο αναπτυξιακό νόμο 2166/1993, ενώ καθιερώνεται απαλλαγή από το φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου, υπό προϋποθέσεις, στους μετασχηματισμούς του ν.δ. 1297/1972, του ν. 2166/1993 και του ν. 4172/2013.
- Συμπεράσματα
Όλες οι νέες διατάξεις που εισάγονται με τον νόμο 4935/2022 μπορούν να αποτελέσουν κινητήριο μοχλό για την μεγέθυνση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων οι οποίες αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό του ελληνικού επιχειρείν. Η μεγέθυνση τους θα μπορέσει να τις βοηθήσει να γίνουν πιο ανταγωνιστικές και πιο ισχυρές ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν εξωστρέφεια και καινοτομία.
